In een zakelijke context breng je nooit zomaar informatie over. Een essentiële vraag die je als spreker moet kunnen beantwoorden, is volgens TED-curator Chris Anderson: “Wat is mijn punt?” 1 Daar kun je duidelijkheid over krijgen door je doelgroep te specificeren en je spreekdoel te bepalen.
Jouw spreekdoel als spreker
Je kunt verschillende spreekdoelen onderscheiden. In dit artikel bespreken we er vijf: informeren, instrueren, inspireren, overtuigen en activeren.
Informeren
Als je kennis wilt overbrengen op anderen, dan is je spreekdoel om ze te informeren. Als je klaar bent met spreken, moeten je toehoorders meer weten dan toen je begon. Als spreker kun je verschillende presentatievormen gebruiken om informatie te verspreiden. Zo zijn veel talks informatief van aard. Hetzelfde geldt voor keynotes en hoorcolleges. Het helpt in veel gevallen je informatieve boodschap op te delen in drie kernpunten.
Instrueren
Werkcolleges, trainingen en webinars: het zijn slechts drie situaties waarin je als spreker probeert je publiek vaardigheden bij te brengen. Wil je anderen leren hoe ze iets moeten doen of maken? Dan is het je doel om ze te instrueren. Leg de stof zo begrijpelijk mogelijk uit, maar focus niet te veel op jezelf. Het gaat om het leerproces van je toehoorders. Zij moeten zoveel mogelijk aan het denken en aan het werk gezet worden. Dit spreekdoel leent zich dus bij uitstek voor interactie.
Inspireren
Wil je dat je doelgroep enthousiast en vol inspiratie achterblijft? Dan is je spreekdoel om ze te inspireren. In zulke gevallen werkt het vaak goed om een interactieve presentatie te geven vol storytelling en andere beïnvloedingstechnieken. Het maakt in een dergelijk geval minder uit dat je gestructureerd praat of naar een duidelijke conclusie toewerkt, als je maar een gevoel van enthousiasme aanwakkert.
Overtuigen
Probeer je de opvattingen van anderen te beïnvloeden? Dan is het je doel om ze te overtuigen. Hier zijn in de loop der tijd boekenkasten over volgeschreven. De oude Grieken beschreven al hoe de retorica ze als spreker hielp om een publiek op andere gedachten te brengen. Ook tegenwoordig passen we regelmatig retorische technieken zoals framing toe om het wereldbeeld van onze toehoorders te beïnvloeden.
Activeren
Als je spreekt om anderen in beweging te krijgen, dan is je spreekdoel om ze te activeren. Er zijn veel situaties waarin sprekers hun toehoorders ergens toe willen aansporen. De salesmedewerker die een product pitcht, de politicus die een campagnetoespraak houdt en de manager die tijdens een jaarlijkse meeting de nieuwe bonusstructuur uit de doeken doet: allemaal hopen ze het publiek aan te zetten tot actie. Vaak helpt het om storytellingtechnieken toe te passen, zodat de ontvangers zich kunnen identificeren met wat je te vertellen hebt.
Heb jij je spreekdoel helder voor ogen?
Deze spreekdoelen stellen je in staat om je boodschap doelgericht over te brengen. Ze helpen je om hoofd- en bijzaken van elkaar te onderscheiden en informatie duidelijk onder woorden te brengen.
