Wie zich in presenteren verdiept, stuit op een grote diversiteit aan vaktermen. De Presenteerschool licht deze vaktaal kort en krachtig toe met behulp van woordenboeken en vakinhoudelijke bronnen. Vandaag staat het begrip profileren centraal.

Profileren: waar verwijst het naar?

Profileren is belangrijk voor professionals. Niet iedereen weet echter wat deze term betekent. In de online versie van het Van Dale Groot woordenboek hedendaags Nederlands zijn twee varianten opgenomen. De eerste is overgankelijk: dat wil zeggen dat je iets of iemand kunt profileren. In die vorm betekent het ‘een profiel aanbrengen’ of ‘kenmerken’. Dit kennen we bijvoorbeeld van het discutabele verschijnsel etnisch profileren. De tweede variant is wederkerend: dat houdt in dat je jezelf kunt profileren. In die vorm betekent het ‘de aandacht vestigen op zichzelf of op een bepaald aspect van zichzelf’. Als wederkerend werkwoord heeft het te maken met hoe je jezelf laat zien aan anderen.

Waar komt de term vandaan?

In de online versie van de Dikke Van Dale staan de definities weergegeven van oud naar nieuw. De vroegste betekenis komt uit het Frans en wordt gebruikt in de bouwwereld. Daar betekent profileren dat je het grondwerk af­ba­ke­nt met pa­len en lat­ten om het pro­fiel er­van aan­ te ge­ven. Pas later beginnen we het werkwoord te gebruiken als ‘ka­rak­te­ri­se­ren, ken­schet­sen, ty­pe­ren’ en als ‘een ei­gen iden­ti­teit heb­ben, bijvoorbeeld door in vraag­stuk­ken een scherp om­lijn­de po­si­tie in te nemen.’ Opvallend is overigens het betekenisverwante begrip ‘zich uiten’: jezelf profileren is kennelijk een manier om jezelf te uit te drukken.

Waarom is deze term belangrijk?

In de context van professionele ontwikkeling en personal branding gebruiken we het werkwoord in die laatste betekenis: iemand kan zich bijvoorbeeld profileren als gedreven jurist, als bevlogen onderwijzer of als people’s manager. Ook kun jezelf laten zien als thought leader, oftewel de autoriteit op een specifiek thema. Met het gedrag dat je op de werkvloer vertoont, baken je je eigen identiteit af. Dat kun je doen door je standpunt op het juiste moment duidelijk naar voren te brengen. In deze betekenis heeft het begrip alles te maken met zichtbaarheid: hoe duidelijker het voor andere mensen is waar je voor staat, des te krachtiger je jezelf profileert.

Profileren: maak jij je kwaliteiten zichtbaar?

Om succesvol te zijn is het cruciaal jezelf positief te profileren. Dat geldt niet alleen voor jou als professional, maar ook voor je collega’s en zelfs voor je organisatie als geheel. Nu je weet waar het woord aan refereert, kun je er intern gemakkelijker het gesprek over aangaan.