Wie zich in presenteren verdiept, stuit op een grote diversiteit aan vaktermen. De Presenteerschool licht deze vaktaal kort en krachtig toe met behulp van woordenboeken en vakinhoudelijke bronnen. Vandaag staat het begrip presence centraal.
In het Nederlands kun je de term uitspreken op z’n Frans (als présence) of op z’n Engels (als presence). Hoewel het om twee verschillende leenwoorden gaat, hebben ze dezelfde betekenis: de wijze waarop je jezelf presenteert.
Presence: waar komt die term vandaan?
Het Franse leenwoord présence wortelt in de Latijnse term praesentia, wat ‘aanwezigheid’ betekent. In 1824 werd het voor het eerst in onze taal gesignaleerd. De Engelse variant is nog niet opgenomen in de gerenommeerde Nederlandse woordenboeken. Bekend is wel dat het in de twaalfde eeuw vanuit het oud-Frans in het Engels is terechtgekomen.
Waar verwijst het naar?
De term heeft twee betekenissen die voor sprekers beide belangrijk zijn. Enerzijds is presence een verzamelterm voor alle non-verbale communicatievaardigheden die je als spreker ontplooit. Je houding, mimiek, gebaren, stemgeluid, lichaamstaal, uitstraling en charisma: allemaal dragen ze bij aan de wijze waarop je fysiek aanwezig bent in een ruimte.
Anderzijds heeft het begrip betrekking op de mate waarin je geestelijk in een ruimte aanwezig bent. Volgens Amy Cuddy, schrijver van het boek Presence (2015), gaat het erom dat je je kwaliteiten in alle omstandigheden aan anderen weet te tonen, ongeacht de druk die de buitenwereld op je uitoefent. “Als je dat kunt, dus als je onder hoge druk geestelijk aanwezig blijft, ben je in staat te ervaren wat er daadwerkelijk gebeurt in plaats van jezelf zorgen te maken over wat er zou kunnen gebeuren.” 1
Waarom is deze term belangrijk?
Zoals gezegd heeft de term twee betekenissen. Het is niet alleen een verzamelterm voor je non-verbale eigenschappen, maar het verwijst ook naar de mate van bewustzijn waarover je in stressvolle situaties beschikt. Het is dus de wijze waarop je jezelf fysiek én mentaal presenteert aan de buitenwereld. In de eerste situatie spreken we ook wel over stage presence en in de tweede over mindfulness.
In beide betekenissen is presence een basisvaardigheid voor sprekers. Je kunt een boodschap immers slechts helder en geloofwaardig uitdragen als je de ruimte op het podium in durft nemen én als je jezelf bewust blijft van het moment. Overigens kent het verschijnsel verschillende verschijningsvormen, zoals blijkt uit deze analyses van Freek Vonk en Fidan Ekiz.
Gebruik jij je presence in je voordeel?
Je presence kan je helpen om als spreker je boodschap over te brengen op anderen. Cruciaal is om de ruimte in te nemen die je tot je beschikking hebt en om kernachtig te spreken, zonder een tekst uit je hoofd te leren. Houd die twee factoren dus in je achterhoofd als de spotlights op jou worden gericht.
BRONNEN
- Cudy, Amy (2016). ‘Breaking down the meaning of presence‘, The Art Of, geraadpleegd op 21 september 2019.
