Wat betekent de term narratief?

Wie zich in presenteren verdiept, stuit op een grote diversiteit aan vaktermen. De Presenteerschool licht deze vaktaal kort en krachtig toe met behulp van woordenboeken en vakinhoudelijke bronnen. Vandaag staat het begrip narratief centraal.

Narratief: waar verwijst het naar?

De term narratief is te gebruiken als bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord. In de eerste vorm betekent het ‘op de manier van een verhaal’, aldus de Dikke Van Dale. Zo is de narratieve psychologie een discipline die zich richt op wat de mens over zichzelf vertelt, terwijl de narratieve geschiedschrijving een stroming is waarin de kennis over geschiedenis verhalend verspreid wordt.

Als zelfstandig naamwoord kent Van Dale de term twee betekenissen toe. De eerste is simpelweg verhaal. De tweede wordt onder meer gebruikt in de politiek en de marketing. In die context staat het begrip voor ‘ideeën en opvattingen, gegoten in de vorm van een verhaal waarmee men anderen wil overtuigen.’ Onze Taal voegt daaraan toe dat het ook een zingevingsverhaal kan zijn ‘dat de normen, waarden en overtuigingen van een groep, cultuur of samenleving weerspiegelt.’ ¹

Waar komt de term vandaan?

Volgens Van Dale is het bijvoeglijk naamwoord afkomstig van het Franse woord narratif uit 1777. Onze Taal legt uit dat die term weer terug te voeren is op het Latijnse werkwoord narrare, dat vertellen betekent. ² Ook het Engels kent een woord dat hieraan verwant is: een verteller wordt in die taal een narrator genoemd.

Waarom is deze term belangrijk?

Politici, marketeers en andere influencers maken veelvuldig gebruik van narratieven om ideeën te verspreiden. De kracht van een narratief is dat je opvattingen, overtuigingen en overige informatie op een samenhangende manier kunt verpakken, waardoor de boodschap waarheidsgetrouw overkomt. Dat is misleidend: elk narratief is een constructie waar iemand bewust over nagedacht heeft.

Wat is jouw narratief?

Ook als professional kun je een narratief construeren om anderen te beïnvloeden. Dat kan over van alles gaan: over jezelf, over je project of over je organisatie. Als het je lukt om je boodschap te verwerken in een geloofwaardig verhaal dat je overtuigend kunt overbrengen, is de kans groot dat je daarmee je doelstellingen bereikt.

1. Onze Taal (2019). ‘Woordpost: narratief,’ Geraadpleegd op 14 juli 2020.
2. Onze Taal (2019). ‘Woordpost: narratief,’ Geraadpleegd op 14 juli 2020.