Vier adviezen om de kracht van beeld te benutten

Een vijfsterrenreview is voor iedereen te begrijpen – in één oogopslag, waar ook ter wereld. Dat geldt ook voor vlaggen, wapens, symbolen. En wat dacht je van de emoticons die je gebruikt om je tekstberichten van gevoel te voorzien? Al deze beelden verzenden informatie zonder taal te gebruiken. Dat maakt ze universeel toegankelijk. Precies daarin schuilt de kracht van beeld.

De universele kracht van beeld benutten

Eenduidige beelden kunnen een krachtig effect hebben, zeker als ze duidelijk en eenduidig zijn. In de Rhetorica ad Alexaandrum, het oudste overgeleverde werk over spreekkunst, staat dat toehoorders beelden in hun hoofd krijgen als je ze iets vertelt waarin ze zich kunnen verplaatsen. ¹ Hieronder geven we vier adviezen om de kracht van beeld als professionele spreker te benutten.

1. Gebruik beeldende taal

Beeldende taal kan je boodschap kracht bijzetten. Mensen geven fysieke reacties als ze beeldende taal tot zich nemen. ² Volgens TED-curator Chris Anderson maken metaforen en voorbeelden daarom deel uit van een meesterlijke uitleg. ³ Beeldende formuleringen kunnen ook van pas komen als je het publiek van je zienswijze wilt overtuigen. In het boek Framing legt auteur Hans de Bruijn uit dat je met je taalgebruik de werkelijkheid kunt kleuren. ⁴ Zo maakt het tijdens een gesprek over profvoetballers nogal een verschil of je spreekt over ‘getalenteerde topatleten’ of over ‘verwende miljonairs’. Het beeld dat je kiest om informatie onder woorden te brengen, is bepalend voor de manier waarop anderen die informatie verwerken.

2. Gebruik visuele props

De Romeinse retoricus Quintilianus stelt dat een strafpleiter bij de rechter medelijden moet opwekken “door voorwerpen te tonen, zoals bebloede zwaarden, met bloed bedekte kleren of ontblote lichaamsdelen vol wonden en littekens.” ⁵ Gelukkig hoef je niet altijd zulke extreme voorwerpen of visuele props te gebruiken. Dat bewijst natuurkundige Robbert Dijkgraaf tijdens zijn colleges voor DWDD University, waar hij de kracht van beeld benut om complexe concepten inzichtelijk te maken voor een breed publiek. Met onschuldige objecten, variërend van emmertjes zand tot melkwegstelsels op schaalgrootte, legt hij onder meer uit wat zwarte gaten zijn en wat oneindigheid inhoudt.

3: Gebruik afbeeldingen en symbolen

De kracht van symbolen schuilt voor een groot deel in hun universele betekenis. Vrijwel overal ter wereld weet je wanneer je voor het stoplicht moet stoppen en wanneer je mag doorrijden. Ook lukt het meestal wel om het juiste toilet te kiezen of de nooduitgang te vinden. Als je een presentatietool gebruikt voor je presentaties, kun je deze eenduidigheid in je voordeel je laten werken. Vervang de tekst op je slides door rake afbeeldingen of symbolen en je boodschap wordt meteen helderder. In deze blogpost leggen we je uit hoe je presentatiesoftware kunt gebruiken waarvoor het bedoeld is: om je verhaal visueel te ondersteunen.

4: Gebruik grafieken en tabellen

Gaat het goed met je bedrijf? Daar kun je waarschijnlijk uren over praten, maar misschien zegt één opwaartse lijngrafiek al voldoende. Vind je dat je manager domme investeringen voorstelt? Voorzie je argumenten van een tabel waarin de gewenste uitkomsten groen en de ongewenste uitkomsten rood zijn gekleurd. Zo gebruik je de kracht van beeld om je boodschap te versterken en de ontvanger te overtuigen van je gelijk. Houd het simpel: hoe meer cijfers je laat zien, des te groter de kans dat je toehoorders aan het rekenen slaan. Op dat moment zijn ze niet meer aan het luisteren.

Benut jij de kracht van beeld als spreker?

Het is makkelijker om een verhaal te vertellen dan uit te beelden. Toch loont het de moeite de bovenstaande adviezen op te volgen. Als je in de voorbereiding de juiste beelden kiest, is de kans groot dat je presentatie meer impact heeft op je publiek.

1. Jong, J. de, Pieper, C. en Rademaker, P. (2015). Beïnvloeden met emoties. Pathos en retorica. Amsterdam: Amsterdam University Press, p. 132.
2. Hauk, O., Johnsrude, I. & Pulvermüller, F. (2004). ‘Somatotopic representation of action words in human motor and premotor cortex‘, Neuron, vol 41, p. 301-307, geraadpleegd op 26 januari 2022.
3. Anderson, C. (2016). TED Talks. The Official TED Guide to Public Speaking. London: Nicholas Brealey Publishing, p. 72-85.
4. Bruijn, H. de (2014). Framing. Over de macht van taal in de politiek. Amsterdam: Atlas Contact.
5. Jong, J. de, Pieper, C. en Rademaker, P. (2015). Beïnvloeden met emoties. Pathos en retorica. Amsterdam: Amsterdam University Press, p. 124.