In 1984 werd Raki Ap geboren in een vluchtelingenkamp in Papoea-Nieuw-Guinea. Als eenjarige kwam hij naar Nederland toe. Hij groeide op in Den Haag, ging na de middelbare school werken bij de luchtmacht en is sinds 2015 actief voor het ministerie van Binnenlandse Zaken. Ap, die zichzelf als revolutionair omschrijft, wordt gedreven door een sterke maatschappelijke betrokkenheid. Zo spreekt hij op allerlei plekken over complexe problemen als klimaatverandering, racisme en de samenhang daartussen.

Raki Ap over klimaatverandering

In oktober 2021 gaf Raki Ap een Brainwash Talk over het belang van inheemse volkeren bij de bestrijding van klimaatverandering. ¹ Wij analyseren zijn presentatie op grond van vijf criteria: presence, taalgebruik, voordracht, structuur en interactie.

Presence

Vanaf het eerste moment straalt Raki Ap rust uit. Hij neemt plaats in het midden van het podium en kijkt zelfverzekerd de zaal in. Met zijn houding versterkt hij de geloofwaardigheid van zijn boodschap: hij staat rechtop, met zijn borst vooruit, en maakt resolute handgebaren om zijn woorden te ondersteunen. Dit is duidelijk een spreker die staat voor wat hij zegt. Overigens heeft hij een wat gesloten mimiek, maar dat compenseert hij met zijn expressieve kleding.

Taalgebruik

Over het algemeen spreekt Raki Ap duidelijke taal. Hij geeft voorbeelden die aansluiten bij de belevingswereld van het publiek, licht metaforen toe en gebruikt signaalwoorden. Twee details doen echter af aan de kracht van zijn presentatie. Ten eerste gebruikt hij veel woorden die niet noodzakelijk zijn en weinig informatie toevoegen (‘het globale zuiden’, ‘een duidelijk antwoord heb ik hierop vooralsnog niet gehad’, ‘uiterst onverstandig’).

Ten tweede bouwt hij af en toe te complexe zinnen. Na een minuut of vier zegt hij bijvoorbeeld: “Hun land wordt afgepakt, hun cultuur vernietigd en hun levens kennelijk niet als waardig geacht.” Deze drieslag klinkt krachtiger als we de laatste vijf woorden vervangen door één woord: “Hun land wordt afgepakt, hun cultuur vernietigd en hun levens geminacht.” Het zou de talk ten goede komen als Ap eenvoudiger zou formuleren.

Voordracht

Raki Ap spreekt met enthousiasme en overgave. Hij heeft een lichte Haagse tongval, wat bijdraagt aan zijn sympathieke uitstraling. Ook neemt hij bewust pauzes tussen zijn zinnen door, zodat het publiek de kans krijgt om de informatie te verwerken. Soms zou hij de zinnen iets beter kunnen timen, bijvoorbeeld wanneer hij onthult wie de vermoorde man uit de introductie eigenlijk is. Dat zou de climax versterken.

Doordat Raki Ap een vooraf uitgeschreven tekst uitspreekt, klinkt zijn voordracht hier en daar wat houterig. Het einde komt bijvoorbeeld enigszins onverwachts, doordat hij de zin niet uitspreekt met de intonatie die bij een slotzin past. Waarschijnlijk zou de voordracht een stuk natuurlijker klinken als Ap de tekst nog een paar keer in deze vorm zou voordragen.

Structuur

Wat betreft de structuur geeft Raki Ap een presentatie volgens het boekje. Hij kondigt opsommingen aan (“Het inheems perspectief betekent drie dingen”), gebruikt brugzinnen (“Ik zal hier dieper op ingaan”; “Zo komen we bij het tweede punt”) en geeft aan dat hij met het slot begint (“Afsluitend”). Onderzoek wijst uit dat dergelijke structuuraanduiders het publiek helpen de boodschap beter te begrijpen én te onthouden. ²

Interactie

Raki Ap zoekt gedurende zijn presentatie niet actief interactie met het publiek. Hij vertelt het verhaal zonder onderbrekingen en zonder de toehoorders een rol te geven. Toch maakt hij wel degelijk contact met de aanwezigen. Zo zoekt hij voortdurend oogcontact met verschillende mensen in de zaal. Daarnaast begint hij met een persoonlijk verhaal, waarvan hij de moraal koppelt aan de strekking van zijn presentatie. Deze storytellingtechniek vergroot de kans dat het publiek zich met hem identificeert. Ook houdt hij de toehoorders bij de les door tussenwerpsels te gebruiken (‘een feitje’, ‘let op’) of door zelf de vraag te stellen waar het publiek waarschijnlijk mee rondloopt (“Wat kunnen we doen?”).

Conclusie

Raki Ap komt overtuigend over doordat hij meent wat hij zegt. Met zijn verschijning straalt hij warmte, rust en zelfvertrouwen uit. Bovendien is hij in staat de aandacht van zijn toehoorders vast te houden en zijn boodschap invoelbaar te maken voor het publiek. Deze specifieke presentatie zou hij op bepaalde plekken kunnen aanscherpen om het verhaal nog natuurlijker te vertellen.

Behoefte aan meer besprekingen? Lees deze analyse van Sosha Duysker!

1. Ap, R. (2021). ‘Inheemse perspectieven op klimaatverandering’, geraadpleegd op 1 december 2021.
2. Kuenen, J. en M. Wackers (2012). Presenteren: wat werkt echt en wat echt niet? Onderbouwde adviezen over presentatietechnieken. Amersfoort: Communicatiereeks, p. 131.