In deze rubriek belichten we sprekers die opvallen dankzij hun presentatievaardigheden. Dat doen we op een positief-kritische manier: de nadruk ligt op wat de spreker goed doet, maar we bespreken ook welke verbeteringen hij of zij kan doorvoeren om nog helderder en geloofwaardiger te spreken. Deze keer richten we de schijnwerpers op… Glenn Helberg!
Spreker in de spotlights: Glenn Helberg
Glenn Helberg werd in 1955 geboren in Willemstad. Hij studeerde Geneeskunde aan de Universiteit Utrecht, was enige tijd werkzaam als huisarts en specialiseerde zich vervolgens zich in de psychiatrie. In 2013 ontving hij een koninklijke onderscheiding voor zijn inzet voor de maatschappelijke positie van Antillianen in Nederland.
GLENN HELBERG OVER EEN NIEUW SOORT MENSELIJKHEID
In 2020 verzorgde Glenn Helberg een Brainwash Talk over de mens als emotioneel wezen. Hij spreekt zelfs over een nieuw soort menselijkheid. Wij analyseren zijn talk op basis van vijf criteria: presence, taalgebruik, voordracht, structuur en interactie.
Presence
Glenn Helbergs aanwezigheid is indrukwekkend. Aan het begin van de presentatie gaat hij zitten omdat hij slecht ter been is. Opvallend genoeg heeft zijn performance daar geenszins onder te lijden: ook zittend houdt hij moeiteloos de ogen op zich gericht. Dat is te danken aan zijn geestelijke aanwezigheid. Hij spreekt uit het hoofd, vertelt uitermate kalm en kijkt voortdurend de zaal in. Daarnaast komt hij over als autoriteit op zijn vakgebied, zonder dat het ten koste van de sympathie die hij opwekt.
Taalgebruik
Glenn Helberg heeft een fraaie, licht Antilliaanse tongval die past bij zijn keurige uitstraling. Hij kiest formele woorden, maar vermijdt jargon. Verder is hij goed te volgen doordat hij korte zinnen bouwt, ondanks dat sommige zinnen grammaticaal incorrect zijn. Daarnaast valt op dat hij spreekt in drieslagen. Dat heeft twee positieve effecten: hij clustert de informatie en prikkelt de nieuwsgierigheid. Als je aan een drieslag begint, wordt de ontvanger automatisch benieuwd naar de rest van de opsomming. Ook maakt hij abstracte informatie tastbaar door beeldende taal te gebruiken, zoals het emotionele brein dat ‘in brand staat’.
Voordracht
Hoewel Glenn Helberg is opgeleid tot psychiater, is hij een geboren spreker. Hij zet met zijn intonatie zijn woorden kracht bij, gebruikt pauzes om de boodschap te laten landen en timet zijn woorden goed. Ook kijkt hij zijn publiek voortdurend aan met een sympathieke maar indringende blik. Het is goed voorstelbaar dat de spreker, die ook als jeugd- en kinderpsychiater werkzaam is, gemakkelijk contact maakt met de jeugd – niet in de laatste plaats omdat hij een ontzettend goede voorleesstem heeft.
Structuur
Aan het begin verpakt Glenn Helberg zijn kernboodschap in een fraaie drieslag: “We zijn niet alleen ons brein, we zijn niet alleen onze emoties, maar we zijn vooral een lichaam.” Daarmee zet hij de toon voor een betoog over ons emotionele welzijn. Hij gebruikt oneliners om zijn kernpunten in te leiden of af te ronden, zoals: “Als twee mensen met elkaar spreken, dan praten de verledens met elkaar.”
Toch is de structuur de grootste zwakte: het praatje lijkt te gaan over de drie hersendelen die we door elkaar heen gebruiken, maar tijdens de presentatie wijkt hij geleidelijk af van het centrale punt: dan gaat het plots over relaties die we goed moeten houden of over de wens om onszelf beter te leren kennen. Daardoor is uiteindelijk niet duidelijk wat de spreker precies wil zeggen.
Interactie
Glenn Helberg spreekt het publiek direct aan met ‘u’. Ook gebruikt hij gebaren om de inhoud tot leven te brengen. Dat doet hij bijvoorbeeld ingenieus als hij met zijn hand het brein uitbeeldt: zijn handpalm is de hersenstam, zijn duim is het zoogdierenbrein en de vier vingers die hij eroverheen slaat zijn het cognitieve brein. Zo gebruikt hij de kracht van beeld om het meest complexe concept uit zijn verhaal begrijpelijk te maken voor een publiek dat grotendeels uit buitenstaanders bestaat.
Conclusie
Het kost Glenn Helberg ogenschijnlijk weinig moeite om een verhaal te vertellen voor een publiek. Misschien gaat het hem af en toe wel te gemakkelijk af: aangezien vrijwel alles wat hij vertelt geïnspireerd en prikkelend klinkt, heeft hij de neiging te veel op zijn associaties te vertrouwen waardoor het geheel onsamenhangend gaat klinken. Als hij meer aandacht zou besteden aan de structuur van zijn presentatie, zou er vrijwel niets meer aan te merken zijn op zijn spreekstijl.
Wil jij je presentatievaardigheden boosten?
Wil jij beter leren spreken in het openbaar? Lees onze ultieme presenteergids voor professionals, schrijf je in een van onze cursussen of neem rechtstreeks contact op met De Presenteerschool.
Omslagfoto: Helberg, G. (2020). ‘Een nieuw soort menselijkheid’ (still uit de video-opname), Brainwash Talks, geraadpleegd op 12 maart 2022 via https://bit.ly/3q1QzTz.