Disa Jironet werd in 1986 geboren in Zweden en verhuisde op haar negende naar Nederland. Ze studeerde Rechtsgeleerdheid aan de Universiteit Utrecht. Sinds 2008 is ze verbonden aan het Openbaar Ministerie, waar ze zich in tien jaar tijd opwerkte van juridisch medewerker tot officier van justitie. Daarnaast is ze beoefenaar van het soefisme, een levenshouding waarin elementen uit oosterse en westerse religies gecombineerd worden.
Disa Jironet over rechtspraak uit liefde
In september 2020 verschijnt Misdaad en mededogen. Op zoek naar de mens in het Nederlandse strafrecht, het literaire debuut van Disa Jironet. In dat boek betoogt ze ‘dat het huidige strafrecht meer gebaat is bij menselijkheid en mededogen dan bij strengere rechters en hogere straffen’. 1 Het boek borduurt voort op een Brainwash Talk die ze in 2018 gaf, getiteld Rechtspraak uit liefde.
Hieronder analyseren we de talk van Disa Jironet op grond van vijf criteria: presence, taalgebruik, voordracht, structuur en interactie.
Presence
Met haar aanwezigheid straalt Disa Jironet rust uit. Ze bevindt zich overwegend in het midden van het podium, waarvandaan ze zich haast onmerkbaar naar links en rechts verplaatst. Het voordeel van deze onopvallende manier van bewegen is dat het publiek zich volledig op haar boodschap kan focussen. Bovendien glimlacht ze vrijwel voortdurend, wat haar een positieve en charmante aanblik geeft.
Disa Jironet heeft deze talk duidelijk goed voorbereid – misschien wel iets te goed. Tijdens de eerste minuten lijkt ze zich zo bewust van zichzelf dat ze niet vrijuit spreekt. Dat is te zien aan haar ingehouden handgebaren en te horen aan haar dictie, die enigszins mechanisch overkomt. Overigens lijkt ze geleidelijk in een flow terecht te komen, want na verloop van tijd laat ze haar gebaren wat meer de vrije loop en begint ze vloeiender te spreken.
Taalgebruik
De taal waarvan Disa Jironet zich bedient is beeldend, soms bijna poëtisch. Het eerste argument voor de stelling dat er ruimte moet zijn voor liefde in de rechtspraak, brengt ze als volgt onder woorden: “Zonder die liefde wordt de dans van het strafrecht heel oppervlakkig.” Wanneer ze zichzelf beschrijft, een dame op hoge hakken die voor de kost boeven opsluit en tegelijkertijd liefde predikt, gebruikt ze een treffende one-liner: “Ik ben een soort hippie in schaapskleren.” Het zijn prettige zinnen om naar te luisteren, zeker omdat ze naadloos aansluiten op de presence van de spreker.
Nu en dan formuleert Disa Jironet omslachtig: “Het verschil was dat ik de vragen met liefde kon stellen. Niet verliefde of romantische liefde, maar liefde uit compassie en mededogen.” Deze nuance is duidelijk op papier, maar in gesproken vorm komt zo’n zin al gauw vaag over. Blijkbaar is het woord liefde niet specifiek genoeg. Als ze simpelweg zou zeggen dat ze de vragen kon stellen vanuit compassie en mededogen, zou ze de problematische term vermijden en direct tot de kern komen.
Voordracht
Disa Jironet heeft een authentieke presentatiestijl. Dat komt met name door haar voordracht. Met haar lichte tongval en sterke gevoel voor timing brengt ze haar boodschap soepel over. Ze geeft het publiek de gelegenheid om haar woorden in te laten dalen en neemt de tijd om over haar zinnen na te denken voordat ze die uitspreekt. Dat laatste zou ze nog nadrukkelijker mogen doen.
Verder heeft ze een aangename stem om naar te luisteren, met name door de levendige intonatie. Dat ze nu en dan een taalfoutje maakt (‘poging doodslag’, ‘in hoge hakken’, ‘het moed’), vergeef je haar direct door de opgewekte manier waarop ze spreekt.
Structuur
Geheel volgens de principes van storytelling begint Disa Jironet haar talk met een verhaal. Ze vertelt over haar vuurdoop als officier van justitie, toen ze de les leerde waar ze het publiek deelgenoot van wil maken. Het verhaal is illustratief voor de boodschap die ze in de kern verkondigt, namelijk dat er in het strafrecht meer oog zou moeten zijn voor de persoon achter de dader – niet alleen om de dader zelf te leren kennen, maar ook om tot de kern van de zaak door te dringen.
Met deze persoonlijke benadering maakt Disa Jironet haar presentatie invoelbaar voor de luisteraars. In het slot maakt ze de cirkel rond door het verhaal over de dader ten einde te brengen. Het is een goede keuze om op die manier te eindigen, aangezien onderzoek uitwijst dat luisteraars het prettig vinden als een verhaal een afgerond geheel vormt. 2 Het was overigens verstandig geweest als ze de argumenten voor haar stelling nogmaals op een rijtje had gezet, zodat de luisteraars niet alleen de boodschap maar ook de onderbouwing zouden onthouden.
Interactie
Hoewel de presentatie geen interactieve elementen kent, gebruikt Disa Jironet een subtiele techniek om het publiek bij haar presentatie te betrekken. Ze spreekt de luisteraars namelijk aan met ‘u’. Zo worden ze uitgenodigd om hun gedachten te laten gaan over de informatie die ze voorgeschoteld krijgen – en dat is precies wat de spreker wil bereiken met deze talk, die overtuigend bedoeld is.
Disa Jironet kan nog wel werken aan haar overtuigingskracht. Wanneer ze het soefisme bespreekt, zegt ze: “Misschien vindt u het heel erg hippie-achtig klinken, dat kan ik me ergens ook wel voorstellen.” Dit is een problematische opmerking voor iemand die anderen aan het denken wil zetten. Enerzijds toont ze hiermee begrip voor de eventuele verbazing van het publiek, wat een nobel gebaar is. Anderzijds kan deze opmerking echter afbreuk doen aan haar geloofwaardigheid – alsof ze zelf niet helemaal achter haar boodschap staat. Voor een onwelwillende zaal kan dat funest zijn.
Conclusie
Het is te zien dat Disa Jironet regelmatig spreekt in het openbaar. Als officier van justitie is het haar beroep om zichzelf ten overstaan van een zaal uit te drukken. Het is ook te zien dat deze presentatievorm, de talk, andere vaardigheden van haar vergt. Als ze leert nog relaxter op het podium te staan, kernachtiger te formuleren en meer overtuiging uit te stralen, dan is ze in staat haar boodschap voor ieder publiek krachtig uit te dragen. Ze heeft alles in huis om dat niveau te bereiken.
BRONNEN
- Ambo | Anthos (z.j.), ‘Misdaad en mededogen‘, geraadpleegd op woensdag 20 mei 2020.
- Kuenen, J. en M. Wackers (2012). Presenteren: wat werkt echt en wat echt niet? Onderbouwde adviezen over presentatietechnieken. Amersfoort: Communicatiereeks, p. 133.
