Veel professionele sprekers hebben een afkeer van visuele ondersteuning. Ze presenteren zonder PowerPoint of andere slides, omdat ze vinden dat hun boodschap centraal moet staan en het publiek niet afgeleid mag raken.
Met PowerPoint en andere presentatiesoftware kun je een presentatie visueel ondersteunen. Het gevaar is dat je de slides zó inricht “dat ze niet ondersteunend zijn aan je verhaal of zelfs ervoor zorgen dat het publiek minder informatie opneemt dan had gekund.” 1. Daarnaast kan het gebruik van slides worden gezien als zwaktebod. Zo heeft Gerard Spong het over ‘oratorisch onvermogen dat gecompenseerd wordt met een PowerPointpresentatie’. 2 Genoeg redenen om te leren presenteren zonder PowerPoint of een andere visualisatietool.
De sleutel tot een strakke presentatie
Als we het in dit artikel hebben over presenteren zonder PowerPoint, doelen we ook op vergelijkbare software als Prezi, Google Slides en Visme. Ze beloven allemaal je presentatie te verbeteren, maar als je ze niet goed inzet kunnen ze ook enorm afleiden. Daarnaast is het van belang om als spreker niet afhankelijk zijn van de techniek. Daarom geven we hieronder vier tips om ervoor te zorgen dat jij effectief kunt presenteren zonder PowerPoint, zonder dat je een tekst uit je hoofd hoeft te leren.
1. Bepaal wat je precies wilt zeggen
Als je de kans hebt moet je een presentatie altijd nauwgezet voorbereiden. Het is verstandig om te beginnen met de kernboodschap. Als je weet wat je doel is, wie je doelgroep is en wat je kwijt wilt, dan vergemakkelijkt dat de rest van het proces. Zeker als je wilt presenteren zonder PowerPoint is het prettig om te weten welke boodschap je aan je toehoorders wilt meegeven. Dat zorgt ervoor dat je minder snel afdwaalt en dat je de draad eenvoudig weer oppakt als je wel afgedwaald raakt.
2. Vergaar ruim voldoende informatie
Als spreker wil je voorkomen dat je met je mond vol tanden komt te staan. Je wilt dus beschikken over ruim voldoende informatie om twee keer de tijd vol te praten – en om lastige vragen te kunnen beantwoorden. Je moet, kortom, boven de stof staan. Wil je informatie overbrengen? Verdiep je dan in het onderwerp alsof je er een diepgaand rapport over moet schrijven. Verzin in het geval van een overtuigend of activerend bedoelde presentatie zoveel mogelijk sterke argumenten om je boodschap te onderbouwen.
3. Geef jezelf houvast en structuur
Veel sprekers bereiden zich voor aan de hand van slides. Dat geeft ze houvast en structuur. Om effectief te presenteren zonder PowerPoint moet je in andere zaken houvast vinden. De allerbelangrijkste stap heb je al gezet door de kernboodschap te formuleren. Nu moet je nog bepalen hoe je die boodschap wilt overbrengen. Je kunt dus een globale structuur uitwerken. Wat moet het publiek allemaal weten voordat het je conclusie omarmt – en in welke volgorde moet het dat te horen krijgen? Als er een whiteboard aanwezig is, zou je daar voorafgaand van je presentatie een structuur op kunnen schrijven. Dat helpt je om tijdens het presenteren de rode draad vast te houden.
4. Verbeter je improvisatietechnieken
Het is altijd vervelend als de techniek het laat afweten, zeker als je had gerekend op de visuele ondersteuning. Als je onverwacht moet presenteren zonder PowerPoint, is het prettig als je in staat bent om te improviseren. Spreek je regelmatig voor groepen? Werk dan aan je improvisatievermogen. Je kunt bijvoorbeeld theatersport overwegen, een vorm van theater waarbij geen voorstellingen maar improvisatiewedstrijden voor een publiek worden gegeven. Dat is niet alleen een leuke manier om je creativiteit te stimuleren. Het helpt je zo nodig ook van je presentatieangst af.
Kun jij krachtig presenteren zonder PowerPoint?
Presenteren zonder PowerPoint heeft voor- en nadelen. Duidelijk is dat je als professionele spreker effectief moet kunnen presenteren zonder visuele ondersteuning, al was het maar omdat de techniek je altijd in de steek kan laten. Vind je het desondanks spannend? Dan doet een doelgerichte voorbereiding wonderen.
