Wat betekent de term litotes?

De litotes is een begrip waarvan weinig mensen de betekenis kennen, terwijl ze er veelvuldig gebruik van maken. In dit artikel bespreken we de betekenis, herkomst en relevantie van deze term.
Wat betekent de term litotes?

Wie zich in presenteren verdiept, stuit op een grote diversiteit aan vaktermen. De Presenteerschool licht deze vaktaal kort en krachtig toe met behulp van woordenboeken en vakinhoudelijke bronnen. Vandaag staat het begrip litotes centraal.

Litotes: waar verwijst het naar?

Het zelfstandig naamwoordlitotes is een stijlfiguur. In het Chronologisch woordenboek uit 2002 omschrijft hoogleraar historische Nederlandse taalkunde Nicoline van der Sijs het als een ‘retorische figuur waarbij men schijnbaar iets verkleint of ontkent‘. Met die definitie vertelt ze niet het hele verhaal: als je de litotes gebruikt, ontken je het tegengestelde begrip met als doel je boodschap te benadrukken.

Litotes. Training of coaching nodig? Bel ons op +31850601355!

Laten we een voorbeeld bespreken om de definitie te verhelderen. Als je over iemand zegt dat diegene niet op z’n mondje is gevallen, bedoel je te zeggen dat die persoon zichzelf helder kan uitdrukken en voor zichzelf kan opkomen. Als iemand een goede keuze heeft gemaakt, kun je stellen dat die persoon er geen spijt van heeft. Door het tegengestelde te ontkennen, geef je de boodschap dus extra kracht.

Waar komt de term vandaan?

Volgens het Etymologisch Woordenboek van het Nederlands is de term litotes afkomstig uit het Grieks. 1 Het woord verscheen rond de achttiende eeuw in de huidige betekenis in het Nederlands. Het is niet duidelijk hoe die betekenis tot stand is gekomen, want in het Grieks betekende het ‘eenvoud’ of ‘soberheid’.

De litotes is een stijlfiguur waarbij men het tegengestelde begrip ontkent met het doel de zaak zelf des te meer te doen uitkomen.

Waarom is deze term belangrijk?

De litotes zal niet altijd het gewenste effect hebben. De litotes is namelijk een stijlfiguur die we vaak onbewust toepassen. In onze taal wemelt het van de spreekwoorden en vaste uitdrukkingen waar deze figuur aan ten grondslag ligt. Daardoor zijn we ongevoelig geworden voor het effect ervan.

Komt litotes in jouw presentaties voor?

Wil je als spreker een boodschap extra kracht bijzetten of een bepaalde ironie in je verhaal verwerken? Dan kun je de litotes gebruiken. Op die manier voorzie je jouw woorden van een extra laag die vooral voor de goede verstaanders bedoeld is.

BRONNEN

  1. Philippa, M., Debrabandere, F., Quak, A., Schoonheim, T. en Van der Sijs, N. (2003-2009). Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, Amsterdam: Amsterdam University Press.
DEEL DIT ARTIKEL
LinkedIn
Facebook

BOOST JE PRESENTATIESKILLS

Wij zijn De Presenteerschool. Wij helpen jou als professional je presentatievaardigheden verbeteren. Dat doen we in de vorm van training en coaching. Verder delen we kennis over alles wat te maken heeft met presenteren.

BOOST JE PRESENTATIESKILLS

Wij zijn De Presenteerschool. Wij helpen jou als professional je presentatievaardigheden verbeteren. Dat doen we in de vorm van training en coaching. Verder delen we kennis over alles wat te maken heeft met presenteren.

Indruk maken.

In de spotlights. Op de werkvloer. Voor de camera.

Ontvang maandelijks nieuwe inzichten over presentatievaardigheden.
Je kunt je altijd uitschrijven. Lees onze privacyverklaring voor meer informatie.

Indruk maken.

In de spotlights. Op de werkvloer. Voor de camera.

Ontvang maandelijks nieuwe inzichten over presentatievaardigheden.
Je kunt je altijd uitschrijven. Lees onze privacyverklaring voor meer informatie.
Door deze website te gebruiken gaat u akkoord met ons cookie- en privacybeleid.