Als je een boodschap wilt overbrengen, is het noodzakelijk dat je toehoorders naar je luisteren. Maar hoe krijg je de aandacht als spreker? Je verschillende technieken toepassen om dat te bereiken als je op een podium staat. Hoe dan ook is het handig rekening te houden met de spanningsboog van je publiek.

De aandachtscurve

In het boek Verbaal Meesterschap staat een passage over de aandachtscurve. De auteur stelt dat we weinig tijd nodig hebben om ergens volledig in te kunnen opgaan, maar dat we die verhoogde aandacht slechts een minuut of drie vasthouden als we geen nieuwe prikkels krijgen. ¹ Zonder de noodzaak alert te zijn, is die toestand van verhoogde concentratie namelijk energieverspilling. Helaas is niet duidelijk op welke bron deze uitspraken gebaseerd zijn. Het staat echter buiten kijf dat je als spreker niet zonder de aandacht van het publiek kunt.

Fase 1: de connectie

Hoe krijg je de aandacht van je toeschouwers? Volgens Verbaal Meesterschap moet je ze “letterlijk bij de strot grijpen”, zodat ze uitsluitend aandacht hebben voor jouw verhaal. ² Het vergt lef om op die manier de aandacht naar je toe te trekken, maar het wordt al een stuk minder spannend als je twee technieken toepast: grabbing en pre-framing.

Grabbing wil zeggen dat je het publiek vragen stelt. Dat kun je spontaan doen, maar het werkt beter als je vragen van tevoren bewust afstemt op de inhoud van je presentatie. Pre-framing houdt in dat je aan het begin een brug slaat naar het einde van je presentatie. Je vertelt je toehoorders wat ze na je presentatie weten, kunnen, geloven of willen doen. Gebruik een woord in de overtreffende trap, zodat ze hongerig worden naar je boodschap: “Na deze keynote begrijpen jullie beter waarom het basisinkomen zo’n voortreffelijk idee is.”

Fase 2: vasthouden

Zodra je weet hoe je de aandacht krijgt, ontdek je dat het nog veel belangrijker is hoe je haar vasthoudt. Daarover gaat fase 2: locking. ³ Het succes van je presentatie hangt af van deze fase, die doorgaans samenvalt met de kern. In deze post lees je welke vijf stappen je kunt zetten om de aandacht van het publiek vast te houden.

Fase 3: het activerende moment

Als spreker kun je verschillende communicatieve doelen hebben. Je kunt bijvoorbeeld spreken om je publiek te informeren, instrueren, inspireren, overtuigen en activeren. Het activerende moment is volgens Claassen “bijzonder belangrijk” om je doel te bereiken, want “je kunt er je verhaal mee breken of er juist een extra zwengel aan geven.” ⁴

Dat is niet alleen het geval als je een activerende boodschap uitdraagt, maar ook als je een ander communicatief doel wilt behalen. Ook is het van belang om de presentatie tot een goed einde te brengen. Zoals Claassen het zegt: “De ultieme doelstelling is dat je publiek zelfs nádat jij klaar bent met spreken nog vol aandacht en energie met je boodschap bezig blijft. Dan pas is je overwinning op de aandachtscurve compleet.” ⁵

Hoe krijg je de aandacht in ons informatietijdperk?

Hoe krijg je de aandacht? Die vraag is relevanter dan ooit. In ons informatietijdperk is aandacht nu eenmaal een schaars goed. Als spreker ben je in een constant gevecht verwikkeld met smartphones en tablets. Gelukkig kun je die technologie in je voordeel gebruiken. Grabbing leent zich bijvoorbeeld uitstekend voor een digitale quiz om je publiek te activeren. Je kunt zo’n quiz maken met Kahoot of Socrative.

Tot slot is het goed te beseffen dat we geneigd zijn de impact van de digitalisering enigszins te overdrijven. Mensen raken makkelijker afgeleid dan vroeger, maar het is zeker niet onmogelijk geworden om een ander te blijven boeien. We moeten er simpelweg meer moeite voor doen. Ook creatieve verstoring is trouwens een goede manier om dat te bereiken.

Hou jij de aandacht van je publiek vast?

Nu je weet hoe je de aandacht krijgt kun je beginnen deze technieken onder de knie te krijgen. Dat is misschien niet eenvoudig, maar wel belangrijk als jij jezelf serieus neemt als spreker. Je wilt immers dat je toeschouwers luisteren naar wat je te vertellen hebt en dat ze zich je boodschap na afloop blijven herinneren.

1. Claassen, R. (2013). Verbaal Meesterschap. Het ultieme handboek voor alle mensen die gehoord willen worden. Antwerpen: Het Spectrum.
2. Claassen, R. (2013). Verbaal Meesterschap. Het ultieme handboek voor alle mensen die gehoord willen worden. Antwerpen: Het Spectrum, p. 188.
3. Claassen, R. (2013). Verbaal Meesterschap. Het ultieme handboek voor alle mensen die gehoord willen worden. Antwerpen: Het Spectrum, p. 188.
4. Claassen, R. (2013). Verbaal Meesterschap. Het ultieme handboek voor alle mensen die gehoord willen worden. Antwerpen: Het Spectrum, p. 189.
5. Claassen, R. (2013). Verbaal Meesterschap. Het ultieme handboek voor alle mensen die gehoord willen worden. Antwerpen: Het Spectrum, p. 189.