In een tijd waarin het ene revolutionaire idee het andere opvolgt, is het voor veel sprekers waardevol om een heldere uitleg te kunnen geven. Tot op zekere hoogte kun je als expert nog een beroep doen op het abstractievermogen van de luisteraars, maar soms wordt de materie te complex – en dan moet je de informatie op een andere manier inzichtelijk maken.
Een heldere uitleg geven
Sommige mensen zijn geboren uitleggers. Iemand als Robbert Dijkgraaf weet bijvoorbeeld precies wat hij moet doen om ingewikkelde informatie begrijpelijk over te brengen op een groot publiek. Zijn kwaliteiten zijn echter van een uitzonderlijk niveau. Toch hoef het geen probleem te zijn als je niet op je talent kunt leunen. Er bestaan namelijk technieken die iedereen kan toepassen om een heldere uitleg te geven.
Een stappenplan voor uitleggers
Volgens Chris Anderson, voorzitter van TED en schrijver van De TED-methode uit 2016, is een heldere uitleg essentieel voor iedereen die een idee wil verspreiden. Als je iemand wilt informeren of overtuigen, moet diegene immers eerst begrijpen wat je bedoelt.
Volg de onderstaande vijf stappen
Anderson leert je om vijf stappen te zetten als je een heldere uitleg wilt geven. 1 Dat doet hij aan de hand van een TED-talk over nagemaakt geluk.
Als je een heldere uitleg wilt geven over een complex onderwerp, kun je de onderstaande stappen volgen:
- Begin bij het begin. Jij weet meer van je onderwerp dan je toeschouwers, dus stem je uitleg af op hun voorkennis.
- Prikkel de nieuwsgierigheid. Zorg ervoor dat het publiek zichzelf vragen stelt die beginnen met hoe of waarom.
- Dien concepten een voor een toe. Bespreek je complexe materie? Leg dan elk concept uit voordat je verdergaat.
- Gebruik metaforen. Met beeldende taal voorkom je dat het publiek in een web van woorden verstrikt raakt.
- Maak gebruik van voorbeelden. Hoe duidelijker je voorbeelden, des te beter het publiek zich erin kan verplaatsen.
Kun jij een heldere uitleg geven?
Hoewel je niet altijd alle stappen hoeft te volgen, zijn de eerste drie fundamenteel voor een heldere uitleg. Het is immers noodzakelijk om aan te sluiten bij je publiek, je toeschouwers geboeid te houden en ervoor te zorgen dat ze het jargon kunnen volgen. Daarom moet je beginnen bij het begin, de nieuwsgierigheid prikkelen en concepten een voor een toedienen. Als je bovendien beeldende taal gebruikt en herkenbare voorbeelden geeft, dan kun je ervan uitgaan dat je publiek jouw uitleg helder vindt en goed kan volgen.
