Drie tips om je verhaal spannender te maken

Als je een verhaal vertelt, dan wil je graag dat mensen naar je luisteren – en het liefst dat ze in spanning wachten op de afloop. Er zijn talloze manieren om dat te doen. Wij geven je drie tips om je verhaal spannender te maken.

Spanning is een gemoedstoestand

In 2015 voerden een Duitse en Noorse wetenschapper een onderzoek uit naar spanning, met als doel om een algemeen model voor spanning en suspense te creëren. ¹ In hun studie constateren ze dat spanning in verschillende contexten, zoals muziek en films, uit dezelfde psychologische processen voortvloeit. Vervolgens bespreken ze de elementen die tot spanning leiden, op basis waarvan ze een model ontwerpen.

Je verhaal spannender maken

Mensen blijken spanning te ervaren in situaties die mogelijk emoties opwekken. Als mensen in spanning verkeren, voelen ze doorgaans de behoefte om de afloop van de situatie te voorspellen en zich op die afloop voor te bereiden. Ook voelen zij de noodzaak om de situatie op te lossen. ² Volgens het artikel is spanning dan ook een gemoedstoestand die te maken heeft met conflict, dissonantie, instabiliteit of onzekerheid. Hieronder lees je hoe je deze inzichten kunt toepassen om je verhaal spannender te maken.

Tip 1: vertel over een onverwachte gebeurtenis

Vrijwel elk verhaal begint vergelijkbaar. Een personage beleeft een normale dag als er plots iets onverwachts gebeurt. Die gebeurtenis zet het verhaal in gang. Van de drie tips om je verhaal spannender te maken is dit de meest fundamentele. Een verhaal wordt interessant zodra zich iets onalledaags voordoet, want daardoor wordt het publiek onzeker en ervaart het instabiliteit. ³ Als spreker kun je dus vertellen over een bijzondere gebeurtenis die je aan het denken heeft gezet of ervoor heeft gezorgd dat je anders naar de wereld bent gaan kijken. Lees ook wat master of suspense Alfred Hitchcock over de onverwachte gebeurtenis zegt.

Tip 2: confronteer je karakter met een conflict

De tweede tip om je verhaal spannender te maken is door je hoofdkarakter met een conflict te confronteren. Larry Brooks, auteur van het boek Story Engineering, noemt dit “the most critical element of storytelling.” ⁴ Een conflict geeft urgentie aan een verhaal. Het houdt immers in dat er iets aan de hand is wat om een oplossing vraagt. ⁵ Dat maakt luisteraars nieuwsgierig, waardoor ze zichzelf allerlei vragen gaan stellen: “Kan het conflict worden opgelost? Hoe dan? Gaat dat ook gebeuren?” Zo raken ze betrokken bij je presentatie zonder dat ze het zelf doorhebben.

Tip 3: zet je publiek op het verkeerde been

De laatste tip voor een spannender verhaal vloeit voort uit twee elementen die nodig zijn om spanning op te wekken, namelijk onzekerheid en instabiliteit. Zoals je een onverwachte gebeurtenis kunt beschrijven om de nieuwsgierigheid van je toeschouwers te prikkelen, zo kun je de aandacht vasthouden door ze te verrassen. “Spanning en verrassing kunnen elkaar aanvullen als een reeks gebeurtenissen eindigt met een verrassende gebeurtenis, bijvoorbeeld met een grap.” ⁶ Op die manier doorbreek je het verwachtingspatroon van het publiek, dat in spanning verkeert en zich dus voorbereidt op een afloop die het zelf probeert te voorspellen.

Kun jij je verhaal nóg spannender maken?

Met deze drie tips om je verhaal spannender te maken, heb je een belangrijke stap gezet op weg naar een boeiende presentatie. De volgende stap is om je presentatievaardigheden naar een hoger niveau te tillen..

1. Lehne, M. & Koelsch, S. (2015). ‘Toward a general psychological model of tension and suspense‘, Frontiers in Psychology, vol. 6, p. 1-11, geraadpleegd op 10 februari 2020.
2. Lehne, M. & Koelsch, S. (2015). ‘Toward a general psychological model of tension and suspense‘, Frontiers in Psychology, vol. 6, p. 3, geraadpleegd op 10 februari 2020.
3. Lehne, M. & Koelsch, S. (2015). ‘Toward a general psychological model of tension and suspense‘, Frontiers in Psychology, vol. 6, p. 4, geraadpleegd op 10 februari 2020.
4. Brooks, L. (2011). Story Engineering. Mastering the 6 Core Competencies of Successful Writing. Cincinnati: Writer’s Digest Books, p. 39.
5. Lehne, M. & Koelsch, S. (2015). ‘Toward a general psychological model of tension and suspense‘, Frontiers in Psychology, vol. 6, p. 3, geraadpleegd op 10 februari 2020.
6. Lehne, M. & Koelsch, S. (2015). ‘Toward a general psychological model of tension and suspense‘, Frontiers in Psychology, vol. 6, p. 3, geraadpleegd op 10 februari 2020.