Dat er in de 21ste eeuw veel verandert op de arbeidsmarkt weten we al langer. Onder invloed van de toenemende digitalisering verdwijnen banen, ontstaan nieuwe banen en veranderen werkzaamheden. Het World Economic Forum deed in 2020 onderzoek naar de toekomst van werk. Het forum voorspelt dat de komende vijf jaar 40 procent van de kernvaardigheden van professionals veranderen. ¹ McKinsey schrijft in een rapport uit 2021 dat de professional van de toekomst nieuwe kernvaardigheden nodig heeft om waarde toe te voegen aan geautomatiseerde processen, om te kunnen functioneren in een digitale omgeving en je voortdurend te kunnen aanpassen aan nieuwe manieren van werken. ^{2 3}

De professional van de toekomst: future skills

Deze veranderingen zorgen voor meer aandacht voor de ontwikkeling van toekomstbestendige kennis en vaardigheden binnen organisaties. Het World Economic Forum beschrijft in zijn onderzoek verschillende future skills: de vaardigheden waarvan verwacht wordt dat die in de 21ste eeuw van belang zijn om mee te komen op je werk. ⁴ Ook in andere onderzoeken wordt aandacht besteed aan 21ste-eeuwse vaardigheden. ^{5 6} Deze vaardigheden kun je grofweg indelen in vier clusters, die we hieronder globaal beschrijven.

Denkvaardigheden

Denkvaardigheden draaien om het vermogen om eerst een complexe situatie te herkennen en te duiden en hier vervolgens een standpunt over in te nemen, een oplossingsrichting voor te bedenken of een besluit over te nemen. De professional van de toekomst moet niet alleen analytisch, innovatief en creatief zijn, maar ook kritisch kunnen denken en complexe problemen planmatig en structureel kunnen oplossen.

Digitale vaardigheden

Bij digitale vaardigheden gaat het om het vermogen om digitale systemen en tools te begrijpen, te gebruiken, te ontwikkelen en te beheersen. Denk hierbij aan de vaardigheid om digitaal samen te kunnen werken en digitaal te leren, maar ook aan het kunnen ontwerpen en programmeren van digitale systemen.

Intrapersoonlijke vaardigheden

Denk bij intrapersoonlijke vaardigheden aan het vermogen om jezelf aan te sturen, je doelen te realiseren en eigenaarschap te tonen. Dit vereist inzicht in je kwaliteiten, zodat je deze volledig kunt benutten. Door de snel veranderende omstandigheden dien je als professional van de toekomst flexibel, veerkrachtig en stressbestendig te zijn, terwijl je de buitenwereld zelfbewust tegemoet treedt.

Interpersoonlijke vaardigheden

Als professional van de toekomst moet je interpersoonlijke vaardigheden beheersen om in verbinding te staan met je organisatie en collega’s. Je moet vertrouwen uitstralen en over organisatiesensitiviteit beschikken. Ook moet je goed kunnen communiceren, samenwerken en presenteren. Je sociale en culturele inzicht stellen je in staat om mensen met elkaar te verbinden, te inspireren en een gevoel van erkenning te geven.

Jezelf blijven ontwikkelen

In alle vier de clusters is het cruciaal om krachtig en zelfbewust over te komen op anderen. Of je nu een analyse deelt, een instructie geeft of samenwerkt in een team: je presentatievaardigheden bepalen of je anderen overtuigt en meekrijgt. Een randvoorwaarde is dat je organisatie deze ontwikkeling stimuleert en faciliteert, zodat je jezelf als professional van de toekomst een loopbaan lang kunt blijven ontwikkelen.

Ontwikkel jij je tot professional van de toekomst?

Het is voor veel professionals een uitdaging om zich steeds weer aan te passen aan veranderende omstandigheden. Je bewust zijn van de eisen die aan je huidige en toekomstige werk worden gesteld, helpt je om te bepalen waarin je jezelf verder wilt en moet ontwikkelen. 

1. World Economic Forum (2020), The Future of Jobs Report 2020, p. 38.
2. Institute for the Future for the University of Phoenix Research Institute (2020), Future work skills 2020, p. 6.
3. Dondi, M., Klier, J., Panier, F. en Schubert, J. (2021). ‘Defining the skills citizens will need In the future of work’, McKinsey, geraadpleegd op 28 januari 2022.
4. World Economic Forum (2020), The Future of Jobs Report 2020, p. 36.
5. Institute for the Future for the University of Phoenix Research Institute (2020), Future work skills 2020, p. 6.
6. Dondi, M., Klier, J., Panier, F. en Schubert, J. (2021). ‘Defining the skills citizens will need In the future of work’, McKinsey, geraadpleegd op 28 januari 2022.