Hoe kun je charismatisch overkomen op anderen?

Sommige experts beschouwen charisma als aangeboren talent. Anderen denken dat je jezelf charismatisch gedrag kunt aanleren. ¹ Charisma is zo’n ongrijpbaar verschijnsel dat het mensen al eeuwen bezighoudt. Het heeft dan ook een aanzienlijke impact op onze wereld: het is bijvoorbeeld een succesfactor in de politiek, in de entertainmentindustrie en op de werkvloer. Ook als spreker heb je ermee te maken. Zelfs Aristoteles wist al dat je het publiek kunt overtuigen met de persoonlijkheid die je uitstraalt. Het loont dan ook de moeite te ontdekken hoe je charismatisch kunt overkomen op anderen.

Wat maakt dat we charismatisch overkomen?

In 2018 onderzoeken drie wetenschappers van de Universiteit van Toronto de factoren op basis waarvan we bepalen of anderen charismatisch op ons overkomen. ² Ze laten ruim 1300 participanten een reeks videoclips zien van mensen die een speech geven waarmee ze de kijker proberen te overtuigen. Het zijn bijna 100 clips die variëren in lengte, sommige met en andere zonder audio. De participanten beoordelen de sprekers op elf criteria die ons oordeel over charisma kunnen beïnvloeden, waaronder oogcontact, aantrekkelijkheid en argumentatiekracht.

Volgers herkennen charisma bij leiders

Als spreker is het waardevol te weten hoe je charismatisch kunt overkomen op je publiek. Je kunt je laten inspireren door mensen met leidinggevende functies, zoals politici en managers. Uit verschillende studies blijkt namelijk dat volgers charisma herkennen in hun leiders. Die geven signalen af die als charismatisch worden geïnterpreteerd. Zo gebruiken ze metaforen om anderen van hun visie te overtuigen. Ook hun mimiek en lichaamstaal beïnvloeden de manier waarop volgers hun charisma beoordelen. ³

We nemen charisma binnen vijf seconden waar

De lengte van de videoclips die de participanten te zien krijgen, blijkt geen invloed te hebben op hun oordeel over het charisma van de spreker. ⁴ Als de sprekers na 5 seconden charismatisch overkomen op de kijkers, dan is dat na 30 seconden nog steeds zo. Dat oordeel wordt vooral gebaseerd op de uiterlijke kenmerken en het non-verbale gedrag van de sprekers.

Zet je bril af en maak oogcontact

De studie leidt tot opvallende resultaten. Zo word je al gauw als een stereotype leider beschouwd als je oogcontact maakt, geen bril draagt en sterk argumenteert. Het blijkt niet uit te maken of je een man of vrouw bent. Ook maakt het geen verschil of je de tijd neemt om je visie uiteen te zetten. ⁵ Wil je als mannelijke of vrouwelijke leider charismatisch overkomen op je publiek? Draag contactlenzen, kijk mensen recht in de ogen aan en voorzie je verhaal van stevige argumentatie.

Aantrekkelijker is charismatischer

Aantrekkelijke sprekers komen charismatischer over op de kijkers dan de minder aantrekkelijke sprekers. Onze aantrekkelijkheid blijkt een vrije sterke indicatie van de mate waarin we charismatisch overkomen: het oordeel van de kijkers verandert niet naarmate ze een spreker vaker zien. ⁶ Dit lijkt een voorbeeld te zijn van het Halo-effect, een verschijnsel dat in 1920 werd geïdentificeerd door psycholoog Edward Thorndike. ⁷ Dat houdt in dat we geneigd zijn mensen positief te beoordelen op basis van één positieve eigenschap, zoals uiterlijk, talent of intelligentie.

Wil jij charismatisch overkomen op anderen?

Kennelijk kun je technieken toepassen om charismatisch over te komen op anderen. Het is hoe dan ook belangrijk dat je dit doet op een manier die bij je past. Als je dicht bij jezelf weet te blijven, is charisma een krachtig wapen dat je kunt inzetten om anderen te beïnvloeden.

1. Tskhay, K. et al. (2018). ‘Charisma in everyday life: Conceptualization and validation of the General Charisma Inventory’. Journal of Personal and Social Psychology. Washington: APA, p. 131-152.
2. Tskhay, K. et al. (2018). ‘Perceptions of charisma from thin slices of behavior predict leadership prototypicality judgments’. In: The Leadership Quarterly. Amsterdam: Elsevier, p. 555-562.
3. Tskhay, K. et al. (2018). ‘Perceptions of charisma from thin slices of behavior predict leadership prototypicality judgments’. The Leadership Quarterly. Amsterdam: Elsevier, p. 556.
4. Tskhay, K. et al. (2018). ‘Perceptions of charisma from thin slices of behavior predict leadership prototypicality judgments’. The Leadership Quarterly. Amsterdam: Elsevier, p. 558-559.
5. Tskhay, K. et al. (2018). ‘Perceptions of charisma from thin slices of behavior predict leadership prototypicality judgments’. The Leadership Quarterly. Amsterdam: Elsevier, p. 558.
6. Tskhay, K. et al. (2018). ‘Perceptions of charisma from thin slices of behavior predict leadership prototypicality judgments’. The Leadership Quarterly. Amsterdam: Elsevier, p. 560.
7. Tskhay, K. et al. (2018). ‘Perceptions of charisma from thin slices of behavior predict leadership prototypicality judgments’. The Leadership Quarterly. Amsterdam: Elsevier, p. 560.